3 januari 2025
Recent is er veel aandacht voor de negatieve gevolgen van overregulering. Zo kwam eurofiel Mario Draghi deze herfst met een rapport over de Europese concurrentiekracht waarin hij hiervoor waarschuwt. Elon Musk heeft als chef DOGE (Department of Government Efficiency) zijn Samurai zwaard van zolder gehaald om ten strijde te trekken tegen het Amerikaanse ambtenarenapparaat. Dichterbij huis besteedt bijvoorbeeld BNR ook aandacht aan overregulering. En dat het huidige kabinet tijdens de Woontop op 11 december jl. het STOER-programma (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Regelgeving) benadrukt, mag ook een positieve ontwikkeling worden genoemd. Zelfs de gemeente Amsterdam toont hier begrip voor, want ‘gewoon goed’ vinden ze voortaan goed genoeg. Toch moet het mes nog veel verder in de regelgeving van de volkshuisvesting.
Speldenprikjes tegen bureaucratie
Her en der worden speldenprikjes in het bureaucratisch monster gestoken. Zo waarschuwde het Adviescollege Toetsing Regeldruk (dat als taak heeft de overheid te adviseren over het voorkomen van onnodige regeldruk) voor de Wet goed verhuurderschap. Hun waarschuwingen zijn aan dovemans oren gericht. Dat blijkt alleen al uit onze praktijkervaring die leert dat gemeenten LAF (Laks, Afstandelijk, Falend) met de handhaving van deze wet omgaan. De meeste branchegenoten die ik hierover spreek, delen deze ervaring.
Een andere speldenprik komt vanuit Vastgoedbelang. Zij hebben de introductie van de Wet betaalbare huur niet weten te voorkomen. Het feit dat hun achterban in grote mate in strijd handelt met het prijsplafond waar die wet betrekking op heeft, maakt hun bezwaar minder geloofwaardig. Tijdens hun congres eind november boden zij de Huurcommissie (het zelfstandig bestuursorgaan met een jaarbudget van 24 miljoen euro en belast met het handhaven van dat prijsplafond waar zij juist tegen ageren) een uitgestoken hand. De Huurcommissie is echter al jaren niet in staat dat prijsplafond adequaat te handhaven. Van hen heeft de achterban van Vastgoedbelang blijkbaar weinig te vrezen. En de uitgestoken hand laat de Huurcommissie in de waan alsnog te kunnen gaan handhaven. Het zou meer zoden aan de dijk zetten (in ieder geval voor de particuliere verhuursector) als het hele (principe van dat) prijsplafond ter discussie zou worden gesteld. Ik hoop in ieder geval dat de richtingenstrijd binnen Vastgoedbelang en het afgesplitste SPPV tot iets STOERs leidt.
Een glas, een plas, en alles blijft zoals het was?
Ambtenaren, wethouders en politici ontlenen zingeving aan en verdienen hun brood met het bedenken van nieuwe regels en de pretentie van het handhaven daarvan. Advocaten schrijven gretig hun uren met het duiden van deze vernieuwing. Rechters in hoger beroep en hun vakgenoten van het Europese Hof mogen ook nog hun plasje doen, want de interpretatie van één rechter is niet voldoende. Media, al dan niet betaald met belastinggeld, scoren views door schande te spreken van huisjesmelkers. Consultants kunnen hun geluk niet op met het adviseren over (nieuwe) regels. Vastgoedpartijen, don’t bite the hand that feeds you, houden zich in tegen de almachtige vergunningverlenende en handhavende gemeenten. Zo is er helaas een sterk fundament voor een zichzelf in stand houdende bureaucratie.
Met opgeheven hoofd verder
Volkshuisvesting/de woningverhuurmarkt gooit hoge ogen in het klassement ‘voor welke sector heeft de staat de meeste regels en verrassingen in petto?’ Ik pleit echter niet voor een troostprijs voor de sector. Bureaucratie en regelgeving zijn tot op zekere hoogte een gezond en democratisch fact of life. Wel moeten we ons als sector tegen het bureaucratisch monster verzetten. Hier heb ik de afgelopen zeven jaar via mijn columns in Vastgoedmarkt mijn steentje aan proberen bij te dragen, waar ik Vastgoedmarkt bij deze hartelijk voor wil bedanken. Ook de komende zeven jaar en de jaren daarna zal ik mij via andere kanalen tegen dit monster blijven verzetten.
Frank van Min
Directeur Wolf Huisvestingsgroep